Of yahu, ne biçim yazıyorsun Maggie O’Farrell? Sahiden, nasıl yazmak bu? Kelimelerin içime içime işledi resmen!
“Ben, Ben”; yazarın, Hamnet’in ardından okuduğum ikinci kitabı oldu. Hayatı boyunca ölümle burun buruna geldiği 17 ana geri dönüp hatırlıyor O’Farrell. Kendi anılarından müteşekkil olduğu için, yazarı tanımak için okunacak en iyi kaynaklardan biri şüphesiz. Shakespeare ve eşi Anne Hathaway’in çocuklarını kaybetmelerinin hikayesini anlattığı kitabı Hamnet’in neden bu kadar güçlü olduğunu da, bu kitabı okuyunca anladım. Ölümle çok kez karşılaşmış, hep bir biçimde kıyısından dönmüş biriymiş meğerse Maggie O’Farrell. Çocukluğundan beri sanki ölüm onu ve etrafındakileri kovalıyor da, bir biçimde, sanki tanrısal müdahalelerle hatta, paçayı sıyırıyorlar gibi.
Konu ölümle karşılaşmalar olduğu için, elbette tekinsiz bir yanı var Ben, Ben’in. Kitabı okumakta olduğum 2 gün içinde sokakta dolaşırken çok daha huzursuz olduğumu, ürkekleştiğimi fark ettim. Çünkü insanı ölümle kendi karşılaşmalarına dair düşünmeye sevkediyor metin. Kaç kere yaklaştığımı, bunların kaçında farkında bile olmadığımı, ne zaman yakalanacağımı… Düşünüp durdum. Bunu kitaptan uzak durmak için bir sebep olarak söylemiyorum ama, yanlış olmasın. Aksine, bir kitabın, onu okumadığımız zamanlarda da bizimle beraber dolaşmasının; hareketlerimizi, düşünme biçimimizi şekillendirebilmesinin muazzam bir kudret olduğunu düşünüyorum ve Maggie O’Farrell da bunu epey iyi beceriyor açıkçası. Thomas Hardy’den alıntıladığı şu kısmı burada aktarayım: “Bir tarih daha vardı… kendi ölüm tarihi; yılın öteki günleri arasında gizlenerek sinsice yatan, yılda bir üstünden geçildiği halde kendini belli etmeyen ve sesini çıkarmayan bir gün; ama yine de oradaydı. Hangi tarihti o?”
Yazarın dili Hamnet’tekinden oldukça farklı ki bu da çok hoşuma gitti, o kitapta kullanmayı seçtiği karanlık ama masalsı dil tam da o hikayeye layıktı çünkü. Burada ise daha gündelik bir dille yazıyor fakat aynı dokunaklılığı koruduğunu söylemek lazım. Süssüz, basit cümleler ve fakat hepsi nasıl güçlü.
Yine çok sevdim, pek çok. 💜
